ترافیک همواره یکی از جنبه‌های ناخوشایند تردد بوده است. اینکه ساعت‌ها قبل از رسیدن به مقصد در ترافیک بمانید انرژی شما را کاهش می دهد و لذت سفر را کم می‌کند. یکی از گره‌های ترافیکی صف‌های طولانی پرداخت نقدی عوارض آزادراهی است. سوخت اضافه‌ای که به هدر می‌رود، گازهای گلخانه‌ای که تولید می شود و کاغذهایی که برای فیش عوارض آزادراهی مصرف می‌شود، همگی از مشکلات پرداخت نقدی عوارض آزادراهی بوده است. جمع آوری الکترونیکی عوارض (ETC) راهکاری است که جایگزین پرداخت نقدی عوارض آزادراهی در کشور شده است.
جمع آوری الکترونیکی عوارض
در این روش اخذ عوارض بزرگراه‌ها و جاده ها بدون توقف خودرو در محل عوارضی و به‌طور الکترونیکی صورت می گیرد. سیستم جمع‌آوری عوارض جاده به صورت الکترونیکی در واقع اقتباسی از سیستم نظامی تشخیص دشمن از دوست است که با هدف حذف تاخیر در جمع‌آوری عوارض جاده با استفاده یک از سیستم الکترونیکی به وجود آمده است.
بیشتر بدانیم:
سه جز اصلی مورد نیاز در مسیر جاده برای اجرای یک سیستم ETC عبارتست از:
1.سیستم تشخیص خودرو (AVI)
AVI به سیستمی اطلاق می‌شود که تمامی اعمال لازم برای تشخیص خودرو و صاحب آن را برای انجام پروسه شارژ عوارض برای مشتری و همچنین ایجاد یک مکانیسم جمع‌آوری دیتا به منظور مدیریت استراتژیهای مختلف ترافیکی به عهده دارد. تکنولوژی AVI به دو قسمت اصلی استفاده از پردازش تصویر و (RF) فرکانس رادیویی تقسیم می شود.
2.سیستم کلاس بندی خودرو(AVC)
AVC به تمامی دستگاه‌ها و پروسسهایی اطلاق می‌شود که به وسیله آن پیکره خودرو برای مشخص کردن مقدار شارژ عوارض مناسب به کار برده می‌شود. خودروها به دسته‌های مختلفی مانند سواری، کامیون و اتوبوس برای دریافت عوارض تفکیک می‌شوند. استفاده از یک سیستم اتوماتیک برای مشخص کردن ارتفاع خودرو، تشخیص تعداد محورها و به دست آوردن وزن خودرو برای تشخیص صحیح کلاس خودرو لازم است.
3. سیستم نظارتی-اجرایی تصویری(VES)
VES به تمامی اجزا و پروسسهایی اطلاق می‌شود که با استفاده از آن می‌توان تصاویر یا عکس از خودروهایی که پرداخت عوارض آن‌ها انجام یا کامل انجام نشده است را به دست آورد. VES برای به دست آوردن تصویر خودروهایی است که از مسیر ETC استفاده کرده ولی تگ ETC آن‌ها معتبر نمی‌باشد یا اصلاً وجود ندارد. سپس از این تصویر برای به دست آوردن پلاک خودروهای متخلف استفاده شده که می‌توان آن را برای پیگیریهای بعدی به کار برد.
مزاياي استفاده از سيستم جمع آوري الکترونيکي عوارض
سيستم جمع آوري الکترونيکي عوارض به سرعت در حال تبديل شدن به محبوب ترين روش براي پرداخت عوارض عبور و مرور مسافران در بزرگراه ها است. روزهايي که افراد بايد براي جمع آوري عوارض در غرفه ها حضور داشته باشند در حال گذار است. اين واقعيت که رانندگان نيازي به حمل وجه نقد و توقف براي پرداخت عوارض ندارند، يکي از دلايل اصلي محبوبيت سيستم عوارض الکترونيکي است. برخي ديگر از مزاياي اين سيستم به شرح زير مي باشد:
*صرفه جويي در وقت و راحتي بيشتر تردد در آزادراه‌ها بدون نياز به توقف تا مقصد
*عدم نياز به ايستادن در صف‌هاي طولاني پرداخت عوارض آزادراهي
*آثار تخريبي کمتر بر روي آزادراه و در نتيجه دريافت کيفيت بالاتر از آزادراه‌ها حين رانندگي
*امکان پرداخت عادلانه در آزادراه‌ها بر اساس ميزان استفاده از آن
*استفاده کمتر از ترمز و نهايتا کمک به حفظ محيط زيست_ به ويژه در مناطق اطراف محل دريافت عوارض موجب کاهش چشمگير آلاينده ها مي گردد.
*افزايش ظرفيت _ ظرفيت خطوط در مقايسه با روش پرداخت سنتي تقريبا سه برابر افزايش مي يابد و منطقه جمع آوري عوارض مي تواند بدون افزايش خطوط، ترافيک فزاينده اي را در خود جاي دهد.
*کاهش تصادفات- استفاده از سيستم الکترونيکي در پرداخت عوارض در کشورهاي مختلف نشان مي دهد که به دليل کاهش قابل توجه ازدحام در عوارضي، تعداد حوادث در اين نقاط کاهش يافته است.
*صرفه جويي در مصرف سوخت_ عدم نياز به توقف و ترمزهاي مکرر در صف هاي پرداخت عوارض موجب کاهش مصرف سوخت مي گردد.
*انعطاف پذيري در پرداخت - در سيستم جمع آوري الکترونيکي عوارض، مسافرين نيازي به نگراني در مورد جستجوي پول نقد براي پرداخت عوارض ندارند. اين سيستم روش هاي متعددي را براي پرداخت در اختيار کاربران قرار مي دهد.
* جمع آوري داده هاي پيشرفته - به دليل استقرار سيستم جمع آوري الکترونيکي عوارض مي توان اطلاعاتي از قبيل تعداد وسيله نقليه عبوري در روز ، تاريخ ، ساعت و غيره را بدست آورد.
روش هاي متفاوت جمع آوري الکترونيکي عوارض
براي راحتي ترددکننده‌هاي آزادراهي روش‌هاي مختلفي براي پرداخت در نظرگرفته شده است. ابزارهاي پرداخت آني‌رو از طريق شرکتهاي داراي مجوز از بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران و شرکت شاپرک در اختيار ترددکننده‌ها قرار مي‌گيرد. ترددکننده‌ها مي‌توانند با مقايسه خدمات شرکتهاي همکار آني‌رو، مناسب‌ترين روش را مطابق با نيازهاي خود انتخاب کنند. در حال حاضر پرداخت عوارض آزادراهي از طريق روش‌هاي زير امکان‌پذير است.
اپليکيشن
پس از نصب يکي از برنامه‌هاي مربوطه(اپليکيشن‌ها) بر روي گوشي تلفن همراه و انتخاب گزينه پرداخت عوارض آزادراهي با لوگوي آني‌رو، کاربر مراحل انتخاب مسير آزادراهي موردنظر و پرداخت را در برنامه طي مي‌کند. کسر مستقيم از حساب بانکي با موافقت کاربر و دادن اجازه برداشت از حساب بانکي از طريق وب‌سايت nspay.ir، مبلغ عوارض در ازاي هر بار تردد در آزادراه، به‌صورت خودکار از حساب بانکي اعلام‌شده کسر و به مالک خودرو اطلاع‌رساني مي‌شود. درحال حاضر دارنده‌هاي حساب در بانک‌هاي ملي، ملت، مسکن، سپه، اقتصاد نوين، انصار، شهر، ايران‌زمين، دي، سرمايه، پست بانک و قرض‌الحسنه مهر ايران مي‌توانند از اين روش پرداخت استفاده کنند.
تگ
در اين روش کاربر قبل از تردد نسبت به تهيه تگ (برچسب الکترونيکي) و نصب آن بر روي خودرو اقدام مي‌کند. مبلغ عوارض به‌طور خودکار پس از عبور خودرو از آزادراه از مبلغي که در تگ شارژ شده است کسر مي‌شود.
آني‌رو کارت
کافي است آني‌رو کارت را خريداري نموده و آن‌را فعال نماييد. سپس مي توانيد در زمان‌هاي مورد نظر نسبت به شارژ موجودي آن اقدام کنيد. مبلغ عوارض پس از هر تردد به‌طور خودکار از موجودي آني‌رو کارت کسر شده و به شما اطلاع‌رساني مي‌شود.
کد دستوري USSD
استعلام بدهي و يا پرداخت عوارض آزادراهي با گرفتن کد زير توسط گوشي تلفن همراه به‌راحتي قابل پرداخت است.
خودپرداز
مالکين محترم خودرو که شناسه قبض و شناسه پرداخت را از طريق پيامک يا وب‌سايت nspay.ir دريافت کرده‌اند، مي‌توانند با مراجعه به دستگاه‌هاي خودپرداز بانک‌هاي ملت، سامان، انصار و شهر در سراسر کشور (بيش از پانزده هزار دستگاه) نسبت به پرداخت اقدام فرمايند.
کارت‌خوان
امکان پرداخت عوارض آزادراهي از طريق دستگاه‌هاي کارت‌خوان مستقر در کيوسک‌هاي اطلاع‌رساني و پرداخت آني‌رو، پمپ بنزين‌ها، مجتمع‌هاي تفريحي و توقف‌گاه‌هاي بين‌راهي در آزادراه‌هاي کشور فراهم شده است.
فهرست مشتريان دائمي
ترددکننده‌ها مي‌توانند از طريق يکي از موارد زير در گروه مشتريان دائمي قرار گيرند. سپس، با سپردن مبلغي به‌عنوان شارژ، عوارض آزادراهي پس از تردد به‌طور خودکار از حساب آن‌ها کسر خواهد شد.
پرداخت سازماني
شرکت‌ها و کسب‌وکارهايي که متولي تعدادي خودرو هستند، مي‌توانند از خدمات پرداخت گروهي بابت گروه خودروهاي تحت مديريت خود استفاده نمايند.
امروزه طيف گسترده اي از سيستم هاي ETC تأثير شگرفي بر جاده ها در سراسر جهان داشته اند. توانايي قيمت گذاري حمل و نقل در هر زمان، به ويژه در مناطق شهري، فرصت هاي بسياري را براي بهبود رفتار سفر و در نتيجه داشتن جاده هايي ايمن تر فراهم می سازد.
